Rau mùi tàu từ lâu đã trở thành cây rau, cây thuốc quen thuộc của người dân Việt Nam. Trong bữa ăn hằng ngày, chúng ta thường sử dụng rau mùi tàu làm gia vị giúp ngon miệng, tiêu hóa tốt. Rau mùi tàu còn là dược liệu tốt cho sức khỏe. Xin giới thiệu để bạn đọc tham khảo.
Rau mùi tàu, còn gọi là rau ngò gai, tên khoa học là eryngium Foetidum L., họ hoa tán - epiaceae. Cây mọc hoang và trồng bằng hạt nơi ẩm ướt. Toàn cây có tinh dầu nên có mùi thơm. Rau mùi tàu có nhiều protid, glucid, cellulose, calcium, phosphor, sắt, vitamin B
1 và C. Bộ phận dùng làm thuốc là toàn cây (tươi hay khô). Theo Đông y, rau mùi tàu vị cay hơi đắng, thơm, tính ấm, có tác dụng sơ phong thanh nhiệt, kiện tỳ, hành khí tiêu thũng, giảm đau. Rau mùi tàu được dùng làm thuốc trong các trường hợp:
- Chữa cảm mạo, ăn không tiêu:
mùi tàu khô 10g, cam thảo đất 6g, nước 300ml. Tất cả cho vào nồi, đun sôi 15 phút, chia uống 3 lần/ ngày.
- Chữa cảm cúm, nóng sốt: rau mùi 40g, gừng tươi 10g, ngải cứu và cúc tần mỗi thứ 20g. Tất cả rửa sạch, thái nhỏ, gừng đập dập, cho vào nồi sắc với 400ml nước, đến khi còn 100ml thì đổ ra, uống nóng, mỗi ngày 2 lần. Sau khi uống, nằm trong chăn ấm để cho ra mồ hôi, rồi lau khô người.
- Chữa hôi miệng: lấy 1 nắm rau mùi tàu, rửa sạch, sắc đặc, cho thêm vài hạt muối, khuấy tan, dùng để ngậm và súc miệng nhiều lần trong ngày. Sau khoảng 5-6 ngày, miệng sẽ bớt mùi hôi.
- Đau bụng, nôn mửa: mùi tàu 20g, củ sả 12g, tía tô 12g, gừng tươi 12g. Sắc uống.
- Chữa đầy hơi, không tiêu do ăn nhiều đạm: mùi tàu 50g, thái dài khoảng 3 - 4cm; gừng tươi 1 lát đập dập. Tất cả rửa sạch sắc với 400ml nước, đến khi còn 200ml chia làm 2 lần, uống nóng. Dùng liền 3 ngày.
- Loét dạ dày: rễ mùi tàu, cam thảo mỗi thứ 20g sắc uống.
- Chữa đái dầm ở trẻ nhỏ: lấy mùi tàu, rau ngổ, cỏ mần trầu, mỗi thứ 20g, cùng với 10g cỏ sữa lá nhỏ, thái nhỏ, phơi khô. Cho tất cả vào nồi đổ 500ml nước sắc còn 150ml, uống sau bữa ăn tối. Dùng khoảng 5-10 ngày. Có thể nhắc lại liệu trình mới.
Lương y Đình Thuấn