Dạng thuốc phun mù có ưu điểm khi dùng ngoài các hoạt chất sẽ không thấm sâu vào bên trong mà trực tiếp có tác dụng ngay tại chỗ.
Ở một số loại, thuốc có tác dụng sâu vào bên trong (hít thuốc vào phổi) hay toàn thân (phun vào miệng, mũi, dưới lưỡi, thuốc đi theo mao mạch, mà không qua đường tiêu hóa). Vì giới hạn tác dụng tại chỗ (khi dùng ngoài) và không đi qua đường tiêu hóa (khi vào bộ phận sâu hay vào mao mạch), mặt khác lại ở dạng các tiểu phân rất nhỏ, nên thuốc có tác dụng nhanh và mạnh. Ví dụ, khi dùng salbutamol dưới dạng phun mù thì các tiểu phân salbutamol sẽ gắn ngay lên niêm mạc phế quản, làm giản cơn có thắt phế quản, cắt cơn hen nhanh chóng hơn khi uống.
Dùng đúng cách sẽ có hiệu quả cao hơn. |
Như vậy, chỉ cần dùng một liều nhỏ hơn uống hay tiêm, không gây độc cấp hay mạn. Ví dụ, để phòng hen, dùng corticoid uống lâu dài thì sẽ bị ứ muối nước làm béo giả, nặng hơn có thể bị suy thận. Dùng corticoid dạng phun lâu dài cho hiệu lực tốt hơn mà không bị các tác dụng phụ trên.
Với dạng phun mù dễ dàng tạo ra liều ổn định (ấn vào nút bấm ở van) mà không cần một dụng cụ phân liều nào khác. Thuốc luôn luôn bảo quản trong vỏ kín nên giữ được tính vô khuẩn.
Tuy nhiên, khi dùng cần lưu ý, người bệnh cần được hướng dẫn kỹ, nếu cần thì tập trước khi dùng. Với dạng thuốc hít vào phổi, nếu dùng không đúng cách, thuốc sẽ không hấp thu đầy đủ, không phát huy hiệu lực. Người bệnh nên tập hít vài lần cho đến lúc dùng hít mà không thấy bụi mù (thuốc) bay lên trên bình thuốc mà đi hết vào phổi là được.
Để tránh nhầm lẫn, cần đọc kỹ nhãn nếu chưa rõ phải hỏi lại thầy thuốc, bảo quản chu đáo. Nếu lấy một thuốc phun mù dùng trên da mà phun vào đường hô hấp thì có thể gây chết người.
Trẻ nhỏ hay người lớn tuổi không thể hít thẳng thuốc từ bình xịt thì dùng một dụng cụ riêng giúp đưa thuốc từ bình xịt đến mũi. Tuân thủ theo liều chỉ dẫn (dùng đúng số lần và số nhát xịt mỗi ngày).
DS. Hồ Hạnh Lâm